Parochie Wortel
De kerk van Wortel is eertijds gebouwd ter vervanging van een kleine kapel, ook wel eens bedehuis genoemd, welke op dezelfde plaats als de kerk stond.
In 1425 is men begonnen met de bouw van de toren. Deze diende tevens als verdedigingstoren van het kasteel van Hoogstraten. Het kerkschip dateert van 1429. Oorspronkelijk was de kerk bedekt met stro. Het is pas in 1650 dat het stro door schalies vervangen werd.
In1935 werd o.l.v. architect Stan Leurs uit Antwerpen de kerk gerestaureerd. Tijdens de tweede wereldoorlog werd de kerk zwaar beschadigd en al vrij vlug hersteld. In de periode 1967-1972 volgde een volledige restauratie.
Sedert 3 juni 1950 is de kerk beschermd als monument en het omringend kerkhof als landschap.
De parochie Wortel staat onder de bescherming van Sint-Jan de Doper. Vandaar dat men in Wortel en omgeving wel eens spreekt van de Sint- Janskerk.
Parochiebestaan
De parochie Wortel werd gesticht in 1155 door Bisschop Nicolaas van Kamerijk. Naast het kerkhof werd toen een kapelaniehuisje gebouwd als eerste woonst voor de parochiepriesters.
Rond 1450 behoorde de parochie tot het bisdom Breda, onder het kapittel van Antwerpen. Later tot het bisdom Mechelen en thans tot het bisdom Antwerpen.
Meubilair
Voor de inrichting van de kerk heeft men in Wortel veel te danken aan graaf Antoon de Lalaing en gravin Elisabeth van Culemborg (van het kasteel van Hoogstraten). Vandaar dat men naast het hoogaltaar de beelden van Antonius en Elisabeth aantreft.
Hoogkoor
Op het hoogkoor staat een portiek Renaissance hoogaltaar in gemarmerd hout uit de 17e eeuw met een doek: “De prediking van Sint-Jan de Doper.” Een schilderij van Pieter Ykens (1648-95) van de Rubensschool. uniVermoed wordt dat de priester op het doek het portret van de schilder is. Boven het doek staat een nis met Sint-Jan met een lam.
Men treft er ook grafstenen aan van pastoors en kerkmeesters, een doopvont uit de 17e eeuw, een eiken koorgestoelte uit 1654 en ook een klok met koord. Deze klok is de klok van de vroegere pastorij in de Pastorijstraat. Ze werd gemaakt door de befaamde klokkengieter Le Fever in 1677.
Aan de linkerzijde rechts boven het tabernakel hangt een eikenhouten engel.
Links en rechts vindt men ook de toegangsdeuren van de sacristies. Het zijn zware eiken deuren in massief hout die zonder scharnieren werden opgehangen en ieder een gewicht van 800 kg. hebben.
Naast het huidige altaar staat tegen de wand een beeld van een engel. Het is het beeld dat tot 1960 de preekstoel droeg.
Achter het huidige misaltaar staan vier zitstoelen. Het zijn merkwaardige sedeszetels van 1654. Ze vormen een geheel met het gestoelte.
Zuidelijke dwarsbeuk
In de zuidelijke dwarsbeuk hangt een doek van Sint-Joris die de draak bevecht. Dit werd eertijds met het altaar geschonken door de confrerie van de plaatselijke Sint-Jorisgilde. Rechts hiervan hangt een wandkast met een unieke vergulde buste van Sint-Jan de Doper en ernaast een Italiaans O.L.Vrouwbeeld.
De drie mooie glasramen zijn van de hand van kunstschilder-glazenier Jan Huet, waarover U verder meer kunt lezen.
Links ziet men een engel die aan Zacharias komt meedelen dat zijn vrouw Elisabeth op hoge leeftijd nog zal bevallen. De doopselaankondiging zogeheten van Johannes de Doper.
Het middelste glasraam stelt het doopsel voor van Jezus door Johannes de Doper in de Jordaan.
Het glasraam aan de rechterzijde stelt de onthoofding voor van Johannes de Doper.
Onder deze glasramen wordt Kristus op de koude steen voorgesteld. Het is een kunstwerk uit de 16de eeuw van een houtsnijder uit het Duitse Oberammergau. Een merkwaardig beeld uit een blok hout gekapt.
Noordelijke dwarsbeuk
In deze dwarsbeuk hangt een doek dat de tenhemelopneming van Maria voorstelt. Het is een doek van een onbekende meester.
Verder staat er een typisch beeld van een Kempische Onze Lieve Vrouw.
In de kast naast het schilderij van Maria ziet men in de wandkast de beelden van de HH. Cornelius en Willibrordus. Het zijn beelden in hout uit de 18de eeuw waar goud op gebrand werd.
Doksaal
Achteraan in de kerk bevindt zich het doksaal. Het vormt met het portaal en de orgelkast ongetwijfeld een mooi geheel.
Verder staan er aan de zijwanden in de kerk kruiswegnissen en hangen er nog een tweetal schilderijen waarvan bijzondere gegevens ontbreken.